Jaana Toivari-Viitala
| Jaana Toivari-Viitala | ||
|---|---|---|
| Persoonlijke gegevens | ||
| Volledige naam | Jaana Toivari-Viitala | |
| Geboortedatum | 16 mei 1964 | |
| Geboorteplaats | Loviisa | |
| Overlijdensdatum | 12 mei 2017 | |
| Overlijdensplaats | Helsinki | |
| Nationaliteit |  Finland
| |
| Wetenschappelijk werk | ||
| Vakgebied | egyptologie | |
| Alma mater | Universiteit van Helsinki, Universiteit Leiden | |
Jaana Toivari-Viitala (16 mei 1964, Loviisa[1] – 12 mei 2017, Helsinki) was een egyptologe en museumconservator uit Finland. Ze was voorzitter van het Suomen Egyptologinen Seura (Finse Egyptologiegezelschap) en hoofd van de afdeling Egyptologie van de Universiteit van Helsinki.
Leven en werk
[bewerken | brontekst bewerken]Toivara-Viitala was al sinds haar kindertijd geïnteresseerd in het Oude Egypte.[1] Zij behaalde haar doctorstitel aan de Universiteit Leiden met een proefschrift over de vrouwen die in Deir el-Medina leefden, het dorp waar de kunstenaars en arbeiders woonden die verantwoordelijk waren voor de rotsgraven in de Vallei der Koningen.[2] In deze studie worden vele aspecten van het leven van vrouwen in het dorp onderzocht, waaronder seksuele relaties, moederschap en eigendom van goederen.[2] Ze toonde aan dat vrouwen onafhankelijk waren en actief deelnamen aan het economisch verkeer in de gemeenschap.[3]
Toivara-Viitala was hoofd van de afdeling Egyptologie van de Universiteit van Helsinki.[4] Van 2008 tot 2013 leidde ze het project Ihminen ja ympäristö ("Mens en milieu"), gefinancierd door de Academie van Finland (Suomen Akatemia), een veldstudie naar de tijdelijke onderkomens ("Station de Repos") die zich bevinden tussen Deir el-Medina en de Vallei der Koningen.[5]
In 2009 stelde ze de tentoonstelling Egypt! Egypt! Egypt! samen, waarin vele objecten uit Europese collecties voor het eerst in Finland werden getoond. De tentoonstelling markeerde de 40e verjaardag van het Finse Egyptologiegezelschap.[4] Ze werd voorzitter van dit Gezelschap in 2005.[4] Later was ze conservator van het Stadsmuseum van Loviisa.[6]
Onderzoek
[bewerken | brontekst bewerken]Toivara-Viitala's onderzoek richtte zich op de rol van vrouwen in het oude Egypte, in het bijzonder op het gebied van economie en administratie.[7] Ze was gespecialiseerd in Deir el-Medina[8], oud-Egyptische liefdespoëzie, persoonsnamen en teksten.[4] Ze was vaste medewerkster van de Deir el-Medina Database (een in Leiden samengestelde online index van teksten uit Deir el-Medina, begonnen in 1998), waaraan zij vele jaren bijdragen leverde.[9] Haar werk aan papyri leidde tot een artikel in samenwerking met een aantal astrologen naar de veranderlijke ster Algol, die wordt genoemd in de "Cairo Calendar" (papyrus Cairo 86637).[10] Het verband tussen dit astronomische verschijnsel en het specifieke manuscript werd ontdekt door Toivara-Viitala en kreeg veel aandacht, onder andere in het tijdschrift New Scientist.[11]
Toivara-Viitala overleed onverwacht op 12 mei 2017 in Helsinki.[4]
Publicaties (keuze)
[bewerken | brontekst bewerken]- Women at Deir el-Medîna. A Study of the Status and Roles of the Female Inhabitants in the Workmen's Community during the Ramesside Period (Egyptologische Uitgaven XV). Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, 2001.
- Egypt! The 40th anniversary exhibition of the Finnish Egyptological Society, 15.5.-13.9.2009. Helsinki: Finnish Egyptological Society, 2009.
- 1700-luku, joulunvietto ja komendantti Johan Axel Hägerflycht = 1700-tal, julfirande och kommendanten Johan Axel Hägerflycht. Loviisa: Loviisan kaupungin museo, 2015.
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Jaana Toivari-Viitala op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b (fi) Jaana Toivari-Viitala 1964–2017. Helsingin Sanomat (20 mei 2017). Gearchiveerd op 29 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.
- ↑ a b (en) Sweeney, Deborah (2005). Review of Women at Deir el-Medîna. A Study of the Status and Roles of the Female Inhabitants in the Workmen's Community during the Ramesside Period. (Egyptologische Uitgaven XV). Journal of the Economic and Social History of the Orient 48 (3): 459–461. ISSN: 0022-4995.
- ↑ (en) Sweeney, Deborah (1 januari 2008). Gender and Oracular Practice in Deir el-Medîna. Zeitschrift für Ägyptische Sprache und Altertumskunde 135 (2). ISSN: 2196-713X. DOI: 10.1524/zaes.2008.0017. Gearchiveerd van origineel op 25 juni 2018.
- ↑ a b c d e (fi) Jaana Toivari-Viitala in Memoriam. Suomen Egyptologinen Seura ry. (18 mei 2017). Gearchiveerd op 29 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.
- ↑ (fi) Työmiesmajat Theban vuoristossa -Projekti 2008–2013. www.protsv.fi. Gearchiveerd op 29 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.
- ↑ (sv) Sibelius och badortsliv i Lovisa. svenska.yle.fi (10 juni 2015). Gearchiveerd op 29 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.
- ↑ (en) Frood, Elizabeth (2011). Review of Living and Writing in Deir el-Medine: Sociohistorical Embodiment of Deir el-Medine Texts Aegyptiaca (= Helvetica 19). Archiv für Orientforschung 52: 352–355. ISSN: 0066-6440.
- ↑ Egyptologie in Leiden, Overlijdensbericht en foto. Facebook (15 mei 2017). Geraadpleegd op 8 februari 2021.
- ↑ The Deir el-Medina Database, Leiden. Compiled by K. Donker van Heel, B. Haring, R. Demarée en J. Toivari-Viitala. Gearchiveerd op 1 mei 2023.
- ↑ (en) Jetsu, L., Porceddu, S., Lyytinen, J., Kajatkari, P., Lehtinen, J. (18 juli 2013). Did the Ancient Egyptians Record the Period of the Eclipsing Binary Algol—The Raging One?. The Astrophysical Journal 773 (1): 1. ISSN: 0004-637X. DOI: 10.1088/0004-637x/773/1/1. Gearchiveerd van origineel op 21 oktober 2022.
- ↑ (en) Battersby, Stephen, How an ancient Egyptian code unmasked a cannibal star. New Scientist. Gearchiveerd op 29 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.